Bạn mua một căn nhà, mảnh đất hay thậm chí là một chiếc xe hơi trước khi “về chung một nhà”. 💍 Nhưng đến khi kết hôn, khoản trả góp  vẫn còn đó, và cả hai vợ chồng cùng chung tay gánh vác. Vài năm sau, khi hôn nhân không còn trọn vẹn và đứng trước ngưỡng cửa ly hôn, câu hỏi thường trực xuất hiện: “Căn nhà ấy là tài sản riêng của tôi, hay đã trở thành tài sản chung của hai vợ chồng?” ❓ Đây là một tình huống pháp lý không hề hiếm gặp và thường gây ra nhiều tranh chấp nếu các bên không nắm rõ quy định.

Cùng Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ tìm hiểu quy định chi tiết về việc phân chia tài sản khi trả góp trong hôn nhân qua bài viết dưới đây.

1. Căn cứ pháp lý về tài sản hình thành trước và trong hôn nhân 📘

Để xác định rõ ràng tài sản nào là riêng, tài sản nào là chung, chúng ta cần dựa vào các quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:

• Tài sản riêng của vợ, chồng (theo Điều 43): 💰
  • Tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn.
  • Tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân. 🎁
  • Tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của cá nhân.
  • Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng.
• Tài sản chung của vợ chồng (theo Điều 33): 🤝
  • Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và các thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân...
  • Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung trong thời kỳ hôn nhân.

Điểm mấu chốt nằm ở đây: Mặc dù tài sản gốc (nhà, đất) được mua trước hôn nhân và là tài sản riêng ban đầu, nhưng nếu phần lớn các khoản thanh toán (trả góp) lại diễn ra trong thời kỳ hôn nhân và bằng nguồn tiền chung, thì tài sản đó sẽ không còn hoàn toàn là tài sản riêng nữa. 🔄

2. Phân chia tài sản trả góp theo quy định pháp luật ⚖️

Việc phân chia tài sản trong trường hợp này cần xem xét kỹ lưỡng nguồn gốc và thời điểm thanh toán:

• Trường hợp 1: Tài sản đứng tên một người, mua và thanh toán xong toàn bộ trước khi kết hôn.
  • Đây là trường hợp đơn giản nhất. Toàn bộ giá trị tài sản được mua và thanh toán trước hôn nhân sẽ được xác định là tài sản riêng 100% của người đứng tên. ✅
• Trường hợp 2: Tài sản mua trước hôn nhân nhưng các khoản trả góp sau đó được thanh toán bằng tài sản chung của vợ chồng.
  • Đây là tình huống phổ biến và phức tạp hơn. Phần giá trị tài sản được trả góp bằng tiền chung của vợ chồng (thu nhập, tiết kiệm trong hôn nhân) sẽ được xác định là tài sản chung tương ứng. 💰➡️🤝
  • Căn cứ pháp lý: Khoản 4 Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định: “Giá trị tài sản, phần tài sản mà vợ chồng đã đóng góp vào tài sản chung, tài sản riêng sẽ được chia tương ứng với công sức đóng góp.” Điều này có nghĩa là, nếu tài sản riêng của một người được nâng cấp, cải tạo, hoặc giá trị tăng thêm nhờ công sức, tài sản của người kia hoặc tài sản chung thì khi ly hôn, người kia có quyền được hưởng phần giá trị tăng thêm đó. Trong trường hợp trả góp, khoản tiền trả góp từ tài sản chung được xem là đóng góp của cả hai vợ chồng vào tài sản riêng của một bên. 🤝

3. Ví dụ minh họa thực tế 📊

Để dễ hình dung, hãy xem xét ví dụ cụ thể này:

Anh Nam mua một căn nhà trị giá 3 tỷ đồng vào năm 2019 (trước khi kết hôn). Anh trả trước 1 tỷ đồng và vay ngân hàng 2 tỷ đồng, thỏa thuận trả góp trong 10 năm. 🏡

Năm 2021, Anh Nam kết hôn với chị Lan. 👰‍♀️🤵‍♂️ Từ thời điểm này, các khoản trả góp hàng tháng cho căn nhà đều được lấy từ thu nhập chung của hai vợ chồng. Đến năm 2025, khi họ quyết định ly hôn, tổng số tiền trả góp đã được thanh toán bằng tiền chung là 1,5 tỷ đồng. 💸

Kết quả phân chia:

Khi ly hôn, căn nhà sẽ không còn là tài sản riêng hoàn toàn của anh Nam. 🚫 Mặc dù căn nhà được mua trước hôn nhân, nhưng 1,5 tỷ đồng đã dùng để trả góp từ nguồn tiền chung sẽ được xem là phần tài sản chung của vợ chồng đối với căn nhà này. Khi phân chia, Tòa án có thể xác định:

• 1 tỷ đồng (trả trước ban đầu) là tài sản riêng của anh Nam. 🧍‍♂️
• 1,5 tỷ đồng (trả góp bằng tiền chung) là tài sản chung của cả anh Nam và chị Lan, và sẽ được chia đôi (mỗi người 750 triệu đồng), hoặc theo tỷ lệ công sức đóng góp đã thỏa thuận/chứng minh được. 👩‍❤️‍👨
• 0,5 tỷ đồng còn lại (nếu có) sẽ là khoản vay còn nợ hoặc phần tài sản riêng của anh Nam nếu anh chứng minh được nguồn tiền trả góp riêng. 

4. Cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình? 💪

Để tránh những tranh chấp phức tạp và bảo vệ quyền lợi tài sản của bạn, hãy chủ động thực hiện các biện pháp sau:

• Trước khi kết hôn:

  • Nếu bạn đang sở hữu tài sản đang trả góp, hãy cân nhắc lập văn bản xác lập tài sản riêng đối với tài sản đó. ✍️ Văn bản này có thể được công chứng để tăng giá trị pháp lý, khẳng định rõ tài sản đó là của riêng bạn trước khi bước vào hôn nhân. 📜

• Trong thời kỳ hôn nhân:

  • Tách bạch nguồn tiền: Nếu bạn vẫn muốn duy trì tài sản đang trả góp là tài sản riêng, hãy đảm bảo các khoản tiền dùng để trả góp sau khi kết hôn là từ nguồn tài sản riêng của bạn (ví dụ: tiền thừa kế, quà tặng riêng, tiền có được từ tài sản riêng trước hôn nhân). Lưu giữ các bằng chứng rõ ràng về nguồn tiền này. 📝
  • Thỏa thuận rõ ràng: Nếu hai bên thống nhất rằng cả hai sẽ cùng góp tiền chung để trả góp cho tài sản đó, hãy lập văn bản thỏa thuận về việc góp tiền chung vào tài sản riêng của một bên, và ghi rõ tỷ lệ đóng góp của mỗi người, cũng như cách thức phân chia khi ly hôn. ✍️🤝
  • Lưu giữ giấy tờ, chứng từ: Giữ lại tất cả các giấy tờ liên quan đến việc trả góp, hợp đồng tín dụng, sao kê tài khoản ngân hàng, giấy tờ chứng minh nguồn tiền... 📁

Có thể bạn quan tâm>>> Ngăn chặn giao dịch nhà đất: ai có quyền yêu cầu? thủ tục ra sao?

5. Câu hỏi thường gặp về tài sản trả góp trong hôn nhân ❓

5.1. Nếu người vợ đứng tên nhà nhưng chồng là người chính trả góp thì sao? 🤷‍♀️🤷‍♂️

👉 Dù nhà đứng tên ai, nếu khoản tiền trả góp được lấy từ tài sản chung của vợ chồng (ví dụ: thu nhập từ lương của cả hai), thì phần giá trị tương ứng với khoản tiền trả góp đó vẫn được tính là phần tài sản chung của hai vợ chồng. Người chồng có thể yêu cầu được chia phần giá trị này khi ly hôn. 🤝

5.2. Trả góp bằng tiền đi vay ngân hàng trong hôn nhân thì chia thế nào? 🏦

👉 Nếu khoản vay để trả góp được thực hiện trong thời kỳ hôn nhân và là khoản nợ chung, đồng thời tiền trả nợ cũng từ nguồn chung, thì tài sản đó sẽ có yếu tố chung. Khi ly hôn, không chỉ tài sản được chia mà nghĩa vụ trả nợ cũng sẽ được xác định và phân chia tương ứng giữa hai bên. ⚖️

5.3. Có thể công chứng văn bản xác lập tài sản riêng cho tài sản đang trả góp không?

👉 Có. ✅ Văn bản xác lập tài sản riêng là một giải pháp hữu hiệu để minh bạch hóa quyền sở hữu tài sản trước hôn nhân, đặc biệt là với tài sản đang trả góp. Việc công chứng văn bản này tại các Văn phòng công chứng uy tín sẽ đảm bảo giá trị pháp lý cao nhất, giúp tránh tranh chấp về sau. 📜✍️

Kết luận 🎯

Việc tài sản mua trước hôn nhân nhưng trả góp trong thời kỳ hôn nhân là một vấn đề pháp lý tinh tế. Việc phân chia tài sản phải dựa trên sự đánh giá cẩn trọng về thời điểm mua, nguồn tiền thanh toán, và công sức đóng góp của mỗi bên theo các quy định của pháp luật. 🧐

Khi cần thực hiện các giao dịch công chứng, liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ để được tư vấn và đặt lịch hẹn tận nhà nhanh chóng – an toàn – đúng luật!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

📍 Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội

📞 Hotline: 0966.22.7979

📧 Email: ccnguyenhue165@gmail.com

🕘 Thời gian làm việc: 8h00 – 18h30 (tất cả các ngày trong tuần, kể cả chủ nhật)

📌 Có hỗ trợ ngoài giờ và công chứng tại nhà hoàn toàn miễn phí theo yêu cầu!

📚 Tham khảo các bài viết liên quan:

🏠 Làm sao để xác lập tài sản riêng trong hôn nhân hợp pháp?

✍️ Mua nhà trong hôn nhân: khi nào cần cam kết tài sản riêng?

🎯 Vợ chồng sống chung không kết hôn: tài sản chung chia thế nào?

📜 Ly hôn xong mới biết có tài sản chung: xử lý thế nào?