Di chúc lập ở nước ngoài có hiệu lực pháp luật ở Việt Nam không?

05/11/2025

Việt Nam có cộng đồng kiều bào lớn và số lượng người nước ngoài sở hữu tài sản tại Việt Nam ngày càng tăng. Do đó, vấn đề di chúc lập ở nước ngoài liên quan đến tài sản tại Việt Nam là một trong những thủ tục pháp lý phức tạp nhất.

Câu trả lời cho vấn đề này là CÓ, di chúc lập ở nước ngoài hoàn toàn có thể có hiệu lực pháp luật tại Việt Nam nếu thỏa mãn các điều kiện nghiêm ngặt về hình thức và thủ tục pháp lý quốc tế.

Có thể bạn quan tâm>>> Người Việt mua lại nhà của người nước ngoài: Hướng dẫn chi tiết từ A đến Z

>>> Chia thừa kế bất động sản của người nước ngoài tại Việt Nam – Lưu ý quan trọng

🌍 1. Điều kiện để di chúc lập ở nước ngoài có hiệu lực tại Việt Nam

Việc công nhận di chúc có yếu tố nước ngoài được quy định rõ tại Bộ luật Dân sự (BLDS) 2015.

1.1. Căn cứ pháp lý quyết định tính hợp lệ

Việc công nhận hiệu lực của di chúc lập ở nước ngoài được áp dụng theo nguyên tắc lựa chọn luật, cụ thể:

Cơ sở pháp lý	Nội dung quyết định	Nguyên tắc áp dụng
Điều 681 BLDS 2015	Việc lập di chúc có yếu tố nước ngoài được công nhận tại Việt Nam nếu phù hợp với pháp luật của nước nơi lập di chúchoặc pháp luật Việt Nam.	Nguyên tắc công nhận song song (Luật nơi lập di chúc HOẶC Luật Việt Nam).
Điều 630 BLDS 2015	Điều kiện chung để di chúc hợp pháp (minh mẫn, tự nguyện, không bị cưỡng ép).	Áp dụng bắt buộc các điều kiện nội dung cơ bản của luật Việt Nam.
Nghị định 111/2011/NĐ-CP	Quy định về thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự (bắt buộc khi sử dụng giấy tờ nước ngoài tại Việt Nam).	Thủ tục xác nhận giá trị sử dụng.

1.2. Điều kiện hợp pháp về nội dung (theo luật Việt Nam)

Để di chúc được công nhận tại Việt Nam, nội dung không được vi phạm các nguyên tắc cơ bản của BLDS 2015, bao gồm:

Minh Mẫn: Người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép.
Thừa kế Bắt buộc (Điều 644): Nội dung di chúc không được làm ảnh hưởng đến quyền thừa kế bắt buộc của những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc (cha, mẹ, vợ, con chưa thành niên của người để lại di sản) – trừ khi họ từ chối nhận di sản hoặc vi phạm pháp luật nghiêm trọng.
Không Trái Đạo đức: Nội dung di chúc không được trái với đạo đức xã hội Việt Nam và quy định pháp luật.

📜 2. Điều kiện về hình thức và thủ tục pháp lý bắt buộc

Đây là bước quan trọng nhất quyết định di chúc ở nước ngoài có hiệu lực tại Việt Nam hay không.

2.1. Yêu cầu về hình thức (Công chứng)

Di chúc phải được lập thành văn bản và được công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền nước sở tại (ví dụ: Notary Public, Văn phòng Công chứng địa phương).
Hoặc, di chúc phải được lập và công chứng tại Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài (Đại sứ quán, Lãnh sự quán). Đây là cách an toàn nhất để đảm bảo tính hợp pháp về hình thức theo luật Việt Nam.

2.2. Thủ tục hợp pháp hóa di chúc lập ở nước ngoài

Bất kỳ giấy tờ do cơ quan nước ngoài cấp/chứng thực, khi sử dụng tại Việt Nam, đều cần phải qua thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự.

Chứng nhận Lãnh sự: Di chúc cần được cơ quan ngoại giao của nước sở tại (ví dụ: Bộ Ngoại giao) chứng nhận.
Hợp pháp hóa Lãnh sự: Di chúc sau đó phải được Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước đó (Đại sứ quán/Lãnh sự quán) hoặc Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao Việt Nam) hợp pháp hóa lãnh sự theo Nghị định 111/2011/NĐ-CP.

2.3. Yêu cầu về ngôn ngữ

Nếu di chúc lập bằng tiếng nước ngoài, bản gốc hoặc bản sao hợp pháp của di chúc phải được dịch sang tiếng Việt.
Bản dịch tiếng Việt này phải được công chứng di chúc ở nước ngoài hoặc chứng thực bởi cơ quan công chứng có thẩm quyền tại Việt Nam.

💬 Ví dụ minh họa chi tiết:

Chị X (quốc tịch Việt Nam) lập di chúc tại Úc để lại căn hộ tại TP.HCM cho em trai.

Hình thức: Chị X ký di chúc tại Văn phòng công chứng (Justice of the Peace) ở Sydney.
Hợp pháp hóa: Sau đó, di chúc phải được Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc chứng nhận, và cuối cùng được Lãnh sự quán Việt Nam tại Sydney hợp pháp hóa.
Sử dụng tại Việt Nam: Bản gốc tiếng Anh kèm theo bản hợp pháp hóa sẽ được dịch sang tiếng Việt và công chứng tại Văn phòng công chứng tại Việt Nam trước khi nộp hồ sơ thừa kế.

⚠️ 3. Lưu ý đặc biệt khi người việt lập di chúc ở nước ngoài

Khi người Việt lập di chúc ở nước ngoài liên quan đến tài sản tại Việt Nam, cần đặc biệt lưu ý:

Tài sản Riêng/Chung: Nếu tài sản tại Việt Nam là tài sản chung vợ chồng, di chúc chỉ có hiệu lực với phần tài sản thuộc sở hữu riêng của người lập di chúc.
Thời điểm có Hiệu lực: Di chúc chỉ có hiệu lực kể từ thời điểm người lập di chúc qua đời, không phải thời điểm ký.
Di chúc Không Hợp pháp hóa: Nếu di chúc không được hợp pháp hóa lãnh sự, cơ quan công chứng và Tòa án Việt Nam có quyền từ chối thụ lý hồ sơ thừa kế vì không có căn cứ xác nhận tính xác thực của tài liệu nước ngoài.
Tham khảo Chuyên gia: Di sản có yếu tố nước ngoài rất phức tạp. Người lập di chúc nên tham vấn luật sư chuyên về thừa kế quốc tế hoặc Công chứng viên tại Việt Nam để đảm bảo tính đồng bộ của di chúc ở cả hai hệ thống pháp luật.

Di chúc lập ở nước ngoài

🔗 Gợi ý xem thêm:

✳️ Văn phòng công chứng – nơi xác nhận tính hợp pháp của di chúc có yếu tố nước ngoài.

✳️ Dịch vụ sổ đỏ – hướng dẫn chi tiết khi người thừa kế làm thủ tục sang tên quyền sử dụng đất theo di chúc.

📚 4. Các câu hỏi thường gặp về di chúc lập ở nước ngoài

Phần này giúp làm rõ các thắc mắc xoay quanh di chúc có yếu tố nước ngoài và thủ tục pháp lý liên quan.

Q1: Di chúc lập ở nước ngoài có hiệu lực tại Việt Nam không?

✅ Có. Di chúc ở nước ngoài có hiệu lực tại Việt Nam nếu thỏa mãn nguyên tắc lựa chọn luật tại Điều 681 BLDS 2015 (phù hợp với luật nơi lập di chúc HOẶC luật Việt Nam) và được thực hiện đầy đủ các thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự, chứng thực bản dịch tại Việt Nam.

Q2: Thủ tục hợp pháp hóa di chúc lập ở nước ngoài có bắt buộc không?

🔑 Có, hoàn toàn bắt buộc. Thủ tục hợp pháp hóa di chúc lập ở nước ngoài (Chứng nhận và Hợp pháp hóa Lãnh sự) là thủ tục pháp lý cần thiết để xác nhận con dấu, chữ ký trên di chúc là hợp lệ, giúp cơ quan chức năng Việt Nam chấp nhận tài liệu đó. Nếu không có thủ tục này, di chúc sẽ không có giá trị sử dụng để thực hiện thủ tục thừa kế.

Q3: Người Việt lập di chúc ở nước ngoài cần làm gì để di chúc hợp pháp nhất?

📢 Người Việt lập di chúc ở nước ngoài nên lập và công chứng di chúc tại Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam (Đại sứ quán/Lãnh sự quán) tại nước sở tại. Di chúc được lập tại cơ quan này sẽ không cần phải hợp pháp hóa lãnh sự nữa, rút ngắn đáng kể thủ tục khi mang về Việt Nam.

Q4: Di chúc bằng tiếng nước ngoài có được công chứng di chúc ở nước ngoài để sử dụng tại Việt Nam không?

📝 Có. Di chúc bằng tiếng nước ngoài vẫn hợp lệ nếu đáp ứng hình thức công chứng/chứng thực tại nước sở tại. Tuy nhiên, khi sử dụng để nộp hồ sơ thừa kế tại Việt Nam, di chúc bắt buộc phải được dịch sang tiếng Việt và bản dịch này phải được công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan công chứng Việt Nam.

Q5: Di chúc của người nước ngoài để lại tài sản tại Việt Nam có hiệu lực không?

🌏 Có thể. Di chúc của người nước ngoài cũng được công nhận tại Việt Nam nếu di chúc đó không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam (như thừa kế bắt buộc) và đã được hợp pháp hóa lãnh sự đầy đủ. Đây là trường hợp phức tạp, thường cần tham vấn luật sư chuyên nghiệp.

📌 Kết luận

Di chúc lập ở nước ngoài là một tài liệu pháp lý phức tạp liên quan đến xung đột pháp luật. Tính hiệu lực của di chúc không chỉ phụ thuộc vào luật nơi lập di chúc mà còn phụ thuộc vào việc tuân thủ các thủ tục quốc tế và nội dung có vi phạm nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam hay không.

Nếu bạn hoặc người thân đang có tài sản tại Việt Nam và cần lập di chúc ở nước ngoài, hãy ưu tiên công chứng di chúc tại Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài và tiến hành hợp pháp hóa di chúc lập ở nước ngoài ngay lập tức để đảm bảo quyền lợi thừa kế của người thụ hưởng.

📍 Cần hỗ trợ tư vấn thực hiện thủ tục công chứng 📢 Liên hệ ngay Văn phòng Công chứng Nguyễn Huệ để được tư vấn và hỗ trợ chi tiết!