Nên tặng cho hay lập di chúc khi chuyển tài sản cho con?

20/05/2025

Chuyển tài sản cho con là việc làm quan trọng, ảnh hưởng đến quyền lợi và tương lai của các bên liên quan. Hai hình thức phổ biến để chuyển tài sản là tặng cho và lập di chúc. Vậy nên chọn hình thức nào? Bài viết sẽ phân tích ưu – nhược điểm, căn cứ pháp lý và ví dụ thực tế để giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp, đồng thời tránh rủi ro pháp lý không mong muốn.

1.✨ Khái quát về tặng cho và lập di chúc

📘 Tặng cho

Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản cho bên nhận mà không yêu cầu đền bù. Tặng cho có thể thực hiện bằng hợp đồng có công chứng hoặc chứng thực, đặc biệt khi tài sản là quyền sử dụng đất phải đăng ký sang tên theo Điều 167 Luật Đất đai 2013.

📕 Lập di chúc

Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là tuyên bố thể hiện ý chí của người lập để định đoạt tài sản của mình cho người khác sau khi mất. Di chúc có thể lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc viết tay, tùy theo quy định pháp luật.

Tặng cho hay lập di chúc

2.⚖️ Pháp luật quy định gì về tặng cho và lập di chúc khi chuyển tài sản cho con?

2.1. 🔢 Quy định pháp luật về tặng cho tài sản

• Căn cứ Điều 457 BLDS 2015: hợp đồng tặng cho là thoả thuận giữa bên cho và nhận, không đền bù.

• ✉️ Khi tặng cho quyền sử dụng đất: theo Điều 167 Luật Đđ 2013, phải lập hợp đồng có công chứng/chứng thực và đăng ký biến động.

• ✨ Hiệu lực: tài sản chính thức thuộc con sau khi sang tên. Cha mẹ mất quyền định đoạt (trừ khi có thỏa thuận bổ sung).

2.2. 📃 Quy định về lập di chúc chuyển tài sản

• Theo Điều 624 BLDS 2015: di chúc là ý chí người lập để định đoạt tài sản sau khi qua đời.

• ✔️ Di chúc linh hoạt, thay đổi/hủy bỏ dễ dàng khi còn sống.

• ⚠️ Sau khi mất, người thừa kế phải khai nhận di sản, thủ tục phức tạp, mất thời gian.

2.3. 📊 So sánh pháp lý giữa tặng cho và di chúc

🔹Tiêu chí	👉Tặng cho	👉Di Chúc
Thời điểm chuyển quyền	Ngay khi sang tên	Sau khi người lập di chúc mất
Quyền định đoạt	Mất quyền định đoạt sau khi sang tên	Giữ toàn quyền đến khi mất
Tính linh hoạt	Khó thay đổi	Dễ dàng thay đổi trong thời gian còn sống
Phương thức thực hiện	Hợp đồng công chứng	Viết tay, chứng thực hoặc công chứng
Rủi ro pháp lý	Cha mẹ mất quyền định định đoạt ngay khi sang tên, rủi ro tranh chấp pháp lý	Thủ tục khai nhận di sản phức tạp, tốn nhiều thời gian
Thời gian giải quyết	Nhanh chóng, đăng ký sang tên	Kéo dài, do hồ sơ pháp lý phức tạp

2.4. 🔹 Lưu ý quan trọng khi thực hiện

📄 Bất cập của lập di chúc:

Mặc dù di chúc cho phép người lập giữ quyền sử dụng, định đoạt tài sản đến khi qua đời, nhưng khi người lập mất, người thừa kế phải thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế tại cơ quan có thẩm quyền. Thủ tục này thường phức tạp, mất thời gian và đòi hỏi nhiều giấy tờ, có thể phát sinh tranh chấp giữa những người thừa kế hoặc với bên thứ ba. Do vậy, quá trình nhận tài sản theo di chúc có thể kéo dài và tốn kém hơn.

🚫 Nhược điểm của tặng cho:

Khi cha mẹ thực hiện tặng cho và sang tên quyền sử dụng đất cho con, họ sẽ mất hoàn toàn quyền định đoạt đối với tài sản đó. Nếu không có các thỏa thuận bổ sung hoặc hợp đồng ủy quyền, cha mẹ không thể can thiệp, quản lý hoặc quyết định sử dụng tài sản này nữa, dù có thể còn muốn giữ quyền kiểm soát. Điều này đôi khi gây ra bất tiện hoặc rủi ro nếu con chưa đủ tuổi, chưa có kinh nghiệm hoặc chưa sẵn sàng tiếp nhận tài sản.

Tặng cho hay lập di chúc

Có thể bạn quan tâm>> Cách tặng cho nhà đất nhưng vẫn giữ quyền định đoạt hợp pháp

3. 📅 Ví dụ minh hoạ

Anh Nam muốn chuyển mảnh đất cho con gái đang học đại học. Nếu tặng cho ngay, anh sẽ mất quyền định đoạt tài sản, con gái có thể tự do xử lý đất dù chưa đủ kinh nghiệm. Do đó, anh Nam đã ký hợp đồng ủy quyền để giữ quyền quản lý đất sau khi sang tên.

Ngược lại, nếu anh chọn lập di chúc, quyền sở hữu đất chỉ chuyển sang cho con sau khi anh mất. Tuy nhiên, di chúc thường gây mất thời gian do thủ tục khai nhận thừa kế phức tạp, làm hồ sơ lâu và có thể phát sinh tranh chấp.

Vì vậy, tùy vào nhu cầu và hoàn cảnh, cha mẹ có thể chọn tặng cho kèm ủy quyền để giữ quyền kiểm soát hoặc lập di chúc để chuyển tài sản sau khi qua đời.

🔹 Cha mẹ có thể kết hợp giải pháp: tặng cho + ủy quyền hoặc di chúc có công chứng rõ ràng, tùy nhu cầu cụ thể.